WandelTrainersDag ziet groeikansen
Wandelen is in beweging. \'De meest laagdrempelige vorm van bewegen,\' zoals Olga Commandeur het noemt, groeit. Misschien nog niet zo spectaculair, maar dat zou wel eens snel kunnen komen. Want kansen liggen er zeker, met de komst van de \'grijze golf\'. Voor senioren is de wandelsport bij uitstek geschikt, maar bijvoorbeeld ook voor hardlopers die de pijntjes en versleten gewrichten voelen. \'De uitdaging van de duurinspanning blijft trekken. En dus ga je wandelen,\' zegt Gerard Nijboer.
| Gerard Nijboer | Olga Commandeur ontvangt eerste exemplaar van Gezond Wandelen |
Wandelen is ook op een andere manier in beweging, zo bleek alleen al uit het aanbod van de workshops tijdens de derde WandelTrainersDag, zaterdag in Nijmegen. Daar konden de wandeltrainers kennis maken met begrippen als Qigong, staFIT en Dynabands of smovey walking. En zelfs bootcamp, want ook wandelaars kunnen wel een flinke trainingsprikkel gebruiken. De aanbieders zoeken zo naar nieuwe vormen voor begrippen als warming up, cooling down, core stability of interval. Die horen ook bij wandelsport, al is het daar relatief nieuw en nog niet overal gemeengoed. Zoals Bram Janssen van wandelbond KNBLO-NL zegt: \'We kennen het principe van wekelijkse training niet, zoals in de atletiek.\'
KNBLO en Atletiekunie trekken al langer samen op. Zo kreeg de bond de laatste vijf jaar zo\'n 5000 nieuwe leden, die bij de wandelgroepen van atletiekverenigingen zitten. Ook de WandelTrainersDag is een co-productie van bond en unie. En het programma WandelFit, waarmee de KNBLO mensen warm maken voor het wandelen, is een variant op Start to Run van de Atletiekunie. Vorig jaar werd begonnen met een pilot, vertelt Janssen. Voormalig Olympisch atlete Olga Commandeur (Los Angeles 1984) is ambassadrice van WandelFit. Zaterdag nam ze het eerste exemplaar in ontvangst van het lijvige boek Gezond Wandelen.
\'Een paar schoenen en je eigen lijf, meer heb je niet nodig.\' Dat maakt wandelen zo geschikt om in beweging te komen, volgens Commandeur. Maar eigenlijk maakt het haar niet uit wat je doet, als je maar beweegt. \'Als je ouder wordt, wordt je strammer. Als je dan niet beweegt, hollen je botten en spieren achteruit. Die moeten belast worden, onderhouden.\' Tijdens haar dagelijkse tv-programma Nederland in Beweging wordt veel aandacht besteed aan core stability (\'ik spreek liever van rompstijfheid\'). Heel goed voor ouderen ook, aldus Commandeur. \'Je hebt minder risico op vallen.\'
Behalve voor senioren, is wandelen ook ideaal voor mensen met een beperking, met ziekten als reuma of COPD. Eric Bos, docent opleidingen bij de KNBLO en het CIOS Arnhem, kon het de 320 wandeltrainers (weer iets meer dan vorig jaar) zaterdag uit eigen ervaring vertellen. Vanaf het moment dat hij kreeg te maken met chronische darmklachten, was sporten voor hem niet meer mogelijk. \'Bewegen wel. Ik ging wandelen. Eerst een half uurtje, daarna een uur. Steeds meer, steeds zwaarder. Mijn lichaam kwam tot rust.\' Zo kon hij ook zijn medicijngebruik drastisch afbouwen. \'De darmklachten zijn nooit weggegaan, maar wandelen werd een soort medicijn voor mij.\'
| Eric Bos | De warming-up door Olga Commandeur |
Of het nu de snel groeiende groep ouderen is, mensen met een beperking, ex-hardlopers of gewoon de liefhebbers, de wandelsport heeft iets te bieden: fitheid. Interessant ook voor zorgverzekeraars. Daar liggen dus kansen voor het wandelen, het kan een grote vlucht nemen in de komende jaren. \'Dan moeten we wel de juiste beslissingen op het juiste moment nemen,\' zegt Eric Bos. \'We moeten het commercieel aanbieden,\' stelt Marco Maas, die jaren geleden al het programma Sportief Wandelen opzette. Met name voor het nordic walking ziet hij dat mensen er ook wel voor willen betalen, om een cursus van acht weken te volgen. \'Dan gaan de zorgverzekeraars ook overstag en nemen het in hun pakket op.\'
Fysiotherapeut Maas introduceerde in 1997 het nordic walking in Nederland. Hij schonk Gerard Nijboer, destijds ambassadeur voor Sportief Wandelen, een van de eerste setje met pole\'s. Zo\'n iemand zocht Maas destijds. \'Want denk je dat er in die tijd iemand met die stokken wilde gaan lopen?\'
Met de hartslagmeter om, ontdekte Nijboer dat hij met zijn stokken 120 slagen per minuut kon halen. \'Met wandelen alleen kwam ik niet verder dan 100 of 110. Ik wandel nu dagelijks enkele kilometers met de honden, soms neem ik de pole\'s mee. Drie keer in de week ga ik nog een rondje hardlopen, maar dat mag geen naam meer hebben. Ik heb problemen met de knieën.\'
| In Nordic Walking zit nu meer sportief elan |
Maas schat dat er in de afgelopen jaren ruwweg een half miljoen stokken is verkocht. Toch is nordic walking minder populair dan het was, volgens hem. \'We laten kansen liggen, er zijn te weinig mensen die er aan trekken. De hype is over, ook al zijn de kansen enorm. Misschien is het niet sexy genoeg.\'
Evengoed hebben veel wandeltrainers in Nijmegen hun stokken bij zich en zijn veel van de workshops gericht op nordic walkers. In Park Brakkenstein en de nabijgelegen sportvelden van het Universitair Sportcentrum kun je ze zien zwoegen in de stromende regen. Daar ook, in het kletsnatte park, verzorgt Joke van der Heijden haar workshop fitnesswalking, met allerlei materialen zoals elastieken en kokers gevuld met grit. De oefeningen die ze doet, zijn veelal gericht op core stability en kunnen prima tijdens het wandelen worden gedaan. Haar ervaring: \'Vijf jaar geleden was wandelen gewoon wandelen. Er zit nu meer sportief elan in. Maar tot voor kort nog, riep het wat weerstand op. Zo van: blijf van ons wandelen af...\'
Zoals bij meer workshops, biedt Joke van der Heijden oefeningen voor fitheid aan. Fitness én wandelen. \'Dat moet ook,\' vindt Olga Commandeur. \'Het geeft extra prikkels, niets steeds hetzelfde. Afwisseling maakt mensen gretig, nieuwsgierig. Al vindt de een dat leuk, terwijl de ander gewoon lekker wil wandelen.\'
Die overlap van fitness en wandelen voor de trainers Reina en Lies van de AV Flevo Delta uit Dronten niet echt nieuw. \'Het is bij ons al tien jaar meer dan wandelen alleen,\' zegt Reina. De WandelTrainersDag zit er inmiddels op, ze heeft net meegedaan aan de laatste workshop bootcamp. Volgens haar ook niet echt nieuw. \'Alleen noemden we dat vroeger fartlek. Trappen op en af, dat werk. Al was dit wel wat zwaarder, dat is waar.\'
De twee hebben een leuke, sportieve dag gehad, de nodige inspiratie opgedaan. Hun groepje op de dinsdag- en donderdagavond krijgen binnenkort dus nieuwe oefeningen voorgeschoteld. Reina: \'Dat zeggen ze wel eens: ben je weer op de trainersdag geweest?\' Lies: \'Of ze vragen of je een nieuw boek hebt gelezen.\' Hun groepje telt zo\'n 25 leden, veelal mensen die nooit aan sport hebben gedaan. Reina: \'Gezellig, zeker. Maar we komen wel om te sporten. Het is geen wandelclubje.\'
| Bootcamp |
Even verderop praten ook de vier instructeurs Monique, Ellen, Bart en Boetje na. Ze deden alle vier tegelijk hun opleiding bij de KNBLO en hebben van de wandeltraining hun werk gemaakt. \'Het is voor ons ook een beetje een reünie,\' zegt Monique.
Wandelen is in beweging. Dat onderschrijven ze, min of meer. Monique: \'Voor mij blijft wandelen wandelen.\' Toch zegt Bart: \'Ik doe tegenwoordig een cooling down na een evenement. Beter voor het herstel na een mars. Dat is echt wel nieuw. Vijf jaar geleden zouden mensen toch wat raar te hebben gekeken.\' En Boetje: \'Ik doe nu meer aan wandeltechniek, aan loopscholing dus.\'
De komst van de grijze golf biedt kansen, vinden de vier wandelondernemers. \'We staan aan de wieg, het kán heel groot worden.\' Dat moet dan wel verantwoord gebeuren, vindt Boetje. \'En er is een mentaliteitsverandering nodig,\' zegt Bart. \'Mensen moeten niet denken dat het wel kan voor een vrijwilligersvergoeding.\' Boetje: \'Omdat ze denken dat wandelen iets is dat toch iedereen kan.\'
Tekst: Pim van Esschoten
Foto\'s: Coen Schilderman. Meer foto\'s hier
