Vertrouwenscontactpersoon (VCP)
De vertrouwenscontactpersoon (VCP) is het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag. De VCP biedt een luisterend oor, geeft raad en verwijst door voor geschikte hulp. Daarnaast adviseert en stimuleert hij of zij de club om preventieve maatregelen te nemen.
De vertrouwenscontactpersoon behandelt niet zelf inhoudelijk de klachten. Hij/Zij probeert de weg naar een goede oplossing aan te geven. De vertrouwenscontactpersoon is op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn om passende hulp te krijgen. Hij/Zij kan iemand informeren over de procedures en mogelijke vervolgstappen of doorverwijzen naar een gespecialiseerde vertrouwenspersoon (VP) van Centrum Veilige Sport Nederland van NOC*NSF. Deze vertrouwenspersonen zijn getraind om inhoudelijke begeleiding te geven. In een vertrouwelijk gesprek helpen zij een melder bij het vertellen van zijn verhaal. Bijvoorbeeld over zaken als doping, matchfixing, eetstoornissen, pesten, discriminatie, agressie en seksuele intimidatie.
Waarvoor kan iemand terecht bij de vertrouwenscontactpersoon van de vereniging?
Een vertrouwenscontactpersoon is een centraal aanspreekpunt die ervoor zorgt dat de wijze waarop we met elkaar binnen en buiten de club omgaan, leuk en veilig blijft. Als iemand wil weten of de manier van omgaan met elkaar binnen de club klopt, dan is hij of zij welkom bij de vertrouwenscontactpersoon.
De vragen kunnen gaan over:
- Pesten en gepest worden.
- Het gevoel hebben er niet bij te horen
- Grensoverschrijdend gedrag: de manier waarop iemand benaderd en/of aangeraakt wordt door een teamlid, trainer of coach, wordt als onprettig ervaren.
- Een vermoeden van grensoverschrijdend gedrag waarbij iemand uit jouw directe omgeving betrokken is.
- Zorgen over de wijze waarop met een kind wordt omgegaan binnen de vereniging/het team.
- Toetsing of jouw gedrag als trainer en/of coach verstandig is.
- Directe of indirecte betichting van ontoelaatbaar gedrag.
Vertrouwenscontactpersoon (VCP) of vertrouwenspersoon (VP)
De rol van een vertrouwenscontactpersoon (VCP) is anders dan de rol van een vertrouwenspersoon (VP). Een vertrouwenscontactpersoon beoordeelt slechts de situatie en verwijst het slachtoffer en / de persoon in kwestie al dan niet door naar een daartoe opgeleide hulpverlener, bijvoorbeeld naar één van de vertrouwenspersonen (VP) van NOC*NSF.
Vertrouwenscontactpersonen Atletiekunie
Vertrouwenscontactpersonen binnen de Atletiekunie zijn:
- Jarmilla van Stralen / 026 483 4814
- Thomas Rooijakkers / 026 483 4819
- Mandy Nagengast / 026 483 4846
Meldplicht
Per 1 april 2019 is de meldplicht opgenomen in het tuchtreglement seksuele intimidatie (artikel 3) bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR).
De meldplicht houdt het volgende in:
Zodra iemand uit het bestuur van een vereniging of bond vermoedens heeft van een situatie waarin sprake is (geweest) van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, is hij of zij verplicht dit bij de Atletiekunie te melden. Wanneer begeleiders iets weten, zijn zij verplicht dit te melden bij het bestuur van de vereniging.
‘Gewone’ leden krijgen een meldverantwoordelijkheid. Dit houdt in dat als er een vermoeden is van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, er melding aan het bestuur moet worden gedaan tenzij dit niet verwacht kan worden van iemand. Wanneer kan het niet van iemand worden verwacht? Bijvoorbeeld iemand die minderjarig is of verstandelijk beperkt, wanneer een familielid betrokken (lees: de dader) is of een bestuurslid. In het laatste geval kan iemand melding doen bij de vertrouwenscontactpersoon in plaats van bij het bestuur.
De vertrouwenscontactpersoon is er ook voor vragen die kunnen spelen vóórdat er problemen zijn. Bij een vertrouwenscontactpersoon kun je terecht met vragen die je niet makkelijk stelt of waarvan je bang bent dat er niet serieus op gereageerd gaat worden. Daarbij: snel melden, erover praten en zorgen dat er (vroegtijdig) een einde gemaakt wordt aan een ongewenste situatie maakt dat deze niet verergert en herhaling kan zo voorkomen worden.
Hoe vertrouwelijk is een vertrouwenscontactpersoon?
Dat het belangrijk kan zijn om ook andere personen bij een vraag of probleem te betrekken zal duidelijk zijn, dit zal echter nooit zonder overleg en toestemming gebeuren! Van de gesprekken die tussen de vertrouwenscontactpersoon en de melder plaatsvinden, wordt niemand op de hoogte gesteld zonder dat de melder daar:
a. van op de hoogte is
b. toestemming voor heeft gegeven
De activiteiten van de vertrouwenscontactpersoon vallen onder de verantwoordelijkheid van het bestuur. Bij het afsluiten van het jaar rapporteert de vertrouwenscontactpersoon aan het bestuur óf er meldingen zijn geweest, van welke aard deze meldingen waren en hoe voortgang en afsluiting hebben plaatsgevonden.
Aanstellen van een vertrouwenscontactpersoon binnen de vereniging
De Atletiekunie adviseert ten zeerste om als atletiekvereniging een of twee vertrouwenscontactpersonen (liefst een man en een vrouw) aan te stellen.
Er zijn grofweg twee manieren te onderscheiden om aan een VCP te komen:
- op initiatief van de atletiekvereniging zelf (bestuur, leden) en
- op initiatief van een ‘externe’ betrokkene (ouder, sportbond, gemeente). Als een atletiekvereniging zelf een of meerdere VCP’en aan wil stellen maar geen kandidaten heeft, kan hier met een bericht op de website, een brief of e-mail naar de leden de aandacht op gevestigd worden. Ook kan je eventueel een VCP buiten de vereniging zoeken en aanstellen in samenwerking met andere sportverenigingen in de buurt.
Als een geschikte kandidaat is gevonden, is het waardevol om deze deel te laten nemen aan de cursus Vertrouwenscontactpersoon en de bijscholing Terugkomdag Vertrouwenscontactpersoon van NOC*NSF.
Het is goed om ervoor te zorgen dat de VCP lid is van een atletiekvereniging. Dat vergroot de vindbaarheid en zichtbaarheid. Daarnaast is de VCP dan via de Atletiekunie verzekerd en valt het handelen onder de reglementen en aansprakelijkheid van de Atletiekunie. In de VOLTA- ledenadministratie kan je de functie van vertrouwenscontactpersoon koppelen aan een lid.
Opleiding voor vertrouwenscontactpersonen
NOC*NSF biedt een opleiding aan voor vertrouwenscontactpersonen. De opleiding is bedoeld voor professionals en vrijwilligers binnen sportverenigingen met interesse voor de functie van VCP. Heb je interesse? De club kan jou opgeven voor het volgen van de cursus. Deelnemers aan de training hebben een leeftijd van minimaal 25 jaar en HBO denkniveau. Deelnemers vervullen zelf geen bestuursfunctie. De cursus duurt twee dagdelen.
Tijdens deze cursus wordt aandacht besteed aan de positie die de VCP inneemt wanneer er sprake is van een klacht. Er wordt ingegaan op de adviezen en de verwijzingen die mogelijk zijn. De cursus is niet alleen theoretisch maar ook praktisch. Zo worden er praktische gesprekstechnieken geoefend. Al met al is het een veelzijdige training waarin de verschillende kanten van het werk van de VCP worden toegelicht en geoefend.
Op het platform sportopleidingen zie je de actuele planning.
Verhalen uit de praktijk: Het werk van een vertrouwenscontactpersoon
