Auditieve beperking
Sporters met een auditieve beperking kunnen binnen de baan- en de wegatletiek over het algemeen prima sporten. Goede communicatie is onmisbaar bij auditieve beperkten, van licht slechthorend tot ernstig doof. Wanneer de communicatie niet lekker loopt, haken doven en slechthorenden meestal af. Dat is zonde en nergens voor nodig. Sporten bij een horende atletiekvereniging biedt een goede en gezonde basis voor integratie en participatie door doven en slechthorenden.
Kenmerken doelgroep
Mensen met een auditieve beperking kunnen zowel slechthorend (circa 1 miljoen Nederlanders) als doof (circa 40 duizend Nederlanders) zijn. Het gehoor van deze doelgroep is dusdanig slecht, dat het verstaan van spraak via het gehoor moeilijk tot onmogelijk is. Mensen kunnen slechthorend of doof zijn aan één of twee oren. Wanneer één oor niet goed functioneert, spreken we over eenzijdige doofheid. Mensen waarbij gehoorverlies vanaf 35 decibel is opgetreden zijn slechthorend. Mensen waarbij gehoorverlies van 90 decibel is opgetreden zijn doof.
Een auditieve beperking kan aangeboren zijn of op latere leeftijd ontstaan. Bij kinderen die op jonge leeftijd ernstig slechthorend zijn, loopt de spraak- en taalontwikkeling vaak achter. Zij hebben vaak op latere leeftijd meer moeite met spreken. Tevens hebben zij vaak een motorische achterstand op leeftijdsgenoten en is er een verschil te zien in kracht en snelheid. Op latere leeftijd kan een auditieve beperking ontstaan door ouderdomslechthorendheid of lawaaislechthorendheid.
Belemmeringen voor sport en bewegen:
- door evenwichtsstoornissen of beperkte lichaamsbeheersing zijn beweegactiviteiten soms onprettig en/of beangstigend;
- communicatieproblemen bij het sporten met horende sporters en trainers;
- gevaarlijke elementen van sport, zoals een bal die het gehoorapparaat kan raken;
- gebrek aan familie, vrienden of kennissen om samen mee te sporten.
Algemene tips in de communicatie met mensen met een auditieve/communicatieve beperking
- Vraag de andere aanwezigen in de sportomgeving om onnodig geluid te beperken;
- Spreek een zichtbaar signaal af om elkaars aandacht te trekken;
- Zorg voor een juiste positionering ten opzichte van de sporter, zodat je goed zichtbaar bent in woord, gebaar en mimiek;
- Zorg dat de sporter met een auditieve/communicatieve beperking kan zien wat je zegt. Iemand die slecht hoort, ondersteunt het gehoor met de ogen. Gezicht en lippen moeten zichtbaar zijn voor spraakafzien. Spreek dus richting de sporters. Daarnaast is voldoende verlichting, met name in buitensituaties, van belang voor de zichtbaarheid;
- Spreek langzaam en articuleer duidelijk. Gebruik normaal stemgeluid en stemvolume, omdat hard spreken en overdreven spreken in afzonderlijke lettergrepen het mondbeeld vervormen en woorden vervormd kunnen overkomen;
Voor extra do's and don'ts over de begeleiding van kinderen en jongeren met een auditieve beperking ontwikkeld door Special Heroes. Klik hier.
Zie voor meer toelichting Hoofdstuk 4 ‘Trainer- en coach communicatie’ in de reader 'Sporters met Auditieve en Communicatieve Beperking'.
- Demonstreer wat de bedoeling is, doe het voor of laat een andere sporter het voor doen. Geef de sporter de mogelijkheid om een trainingsoefening eerst af te kijken bij een andere sporter;
- Gebruik beeldmateriaal, werk bijvoorbeeld met een tablet;
- Gebruik leskaarten bij de uitleg van de activiteit: die kan de atleet doorlezen en er ter herinnering weer bij pakken;
- Gebruik zichtbare tekens, zoals vlaggen en omgelegde pylonen, om duidelijk te maken wanneer iets begint of stopt.
- Check of de instructie is begrepen.
- Maak met de atleet duidelijke afspraken waar hij/zij kan wandelen of joggen tijdens loopprogramma’s, zij kunnen ‘baan’ namelijk niet horen.
Samen trainen met valide atleten: ja
Tijdens de scholing 'Sporters met een auditieve/communicatieve beperking' leer je als trainer-coach wat een auditieve/communicatieve beperking is, hoe je sporters met een auditieve/communicatieve beperking mee kunt laten doen in reguliere trainingen en hoe je een veilige trainingssituatie creëert. Ook krijg je handvatten hoe je deze sporters aanwijzingen kunt geven.
In de reader 'Sporters met Auditieve en Communicatieve Beperking' van NOC*NSF is het naslagwerk van deze scholing terug te vinden.
Classificatie voor mensen met een auditieve beperking is niet van toepassing. Zij doen in wedstrijden mee met de valide atleten.
Assistentie aan atleten tijdens wedstrijden. Zie Wedstrijdreglement 2022-2023, World Para Athletics, H7 (Artikel 307) Assistentie aan atleten (WPA rule 7), pag. 241 t/m 243.
In de online module ‘Gehoorverliezen en hoorapparatuur bij dove of slechthorende kinderen’ van Kentalis krijg je informatie over verschillende typen gehoorverlies en je beluistert fragmenten die de waarneming van dove/slechthorende mensen nabootsen. Je leert een audiogram begrijpen en krijgt praktische informatie over het bedienen en controleren van (solo-)apparatuur. De hele module duurt ongeveer 60-90 minuten. Klik hieronder op de link naar de module.
https://rise.articulate.com/share/rh5xD8SpMGu7CBC6tz4ntKUy-1KFblxH#/
Ongehoord Sportief
Ongehoord Sportief is een netwerkorganisatie en samenwerkingsverband tussen partijen uit de sport en partijen met expertise over de doelgroep auditieve beperking. De landingspagina van Ongehoord Sportief geeft onder andere informatie over: sportaanbod, deskundigheidsbevordering, Multisportdagen, financiën en de meest voorkomende vragen bij sporters met een auditieve beperking. Voor al je vragen omtrent Ongehoord Sportief kan je hier terecht.
KNDSB
Voor vragen aan de KNDSB (Koninklijke Nederlandse Doven Sport Bond) kan contact worden opgenomen met de coördinator atletiek, Arjen Hoogerwerf, via [email protected]
