Nordic walking in Apeldoorn
Samenwerking met patiëntenverenigingen kan voor de atletiekvereniging nieuwe kansen scheppen. Het leidt niet alleen tot een aanwas van nieuwe deelnemers en leden. Je kunt er ook vrijwilligers vinden die graag bereid zijn de handen uit de mouwen te steken bij nieuwe activiteiten. Dat blijkt bij AV’34 in Apeldoorn.
Wie mocht denken dat de rage van Nordic walking al wel weer is verdwenen, komt op de vroege zaterdagochtend in het Orderbos van Apeldoorn tot een andere conclusie. Zo’n zestig tot tachtig wandelaars melden zich hier vandaag, om in kleine groepen op de atletiekbaan of in het omringende bos hun training af te werken. Ze zijn gemiddeld anderhalf tot maximaal twee uur op pad. Deze “wandelpoot” van de grote Apeldoornse atletiekvereniging – die zo’n duizend leden telt – is er gekomen op initiatief van de wandelaars zelf, zo vertelt Peter ten Dam, voorzitter van de stuurgroep voor het Nordic walking. ‘We zijn zo’n zeven jaar geleden begonnen vanuit een hardloopzaak hier in Apeldoorn, die failliet is gegaan. Daardoor kwamen we in een vacuüm terecht en is een deel van de trainers afgehaakt. Er was wel een aanbod van een lokaal bedrijf om de organisatie over te nemen. Maar we zijn met AV’34 gaan praten, omdat we het zelf graag wilden gaan opzetten.’
AV’34 voelde wel voor deze uitbreiding, maar zag ook op tegen het extra werk. Voor Ten Dam en zijn mede-initiatiefnemers was dat echter geen bezwaar. Ten Dam heeft zelf diabetes en is lid van een patiëntenvereniging. Die organisatie zorgde er zelf voor dat er vrijwilligers kwamen om de activiteiten te organiseren. Hij heeft inmiddels in René van de Blankevoort een man gevonden die als hoofdtrainer zorgt voor de technische kant van het Nordic walking. Ten Dam: ‘Ik heb altijd in het bedrijfsleven gewerkt en heb geen sportverleden. Maar vanwege de diabetes moest ik meer gaan bewegen om af te vallen. Dat is voor veel meer mensen een reden om te gaan sporten en Nordic walking is daarvoor een heel geschikte mogelijkheid.’ Van de Blankevoort: ‘Ook ik deed niets aan sport. Als beveiliger liep ik elke dienst gemiddeld vijf kilometer. Na een carrièreswitch naar de administratie merkte ik dat mijn conditie door gebrek aan beweging slechter werd en mijn gewicht toenam. In 2005 las ik een en ander over Nordic walking. Dat leek mij wel een interessante manier van bewegen. In 2006 ben ik uiteindelijk actief geworden in deze sport. Daar heb ik geen spijt van. Als NW-trainer kan ik bovendien mijn ritmische kennis als slagwerker en drumbandinstructeur gebruiken bij het aanleren van een evenwichtig looppatroon in de beginnerscursussen Nordic walking.
Het initiatief mag dan vanuit de plaatselijke diabetesvereniging zijn gekomen, op Sportpark Orderbos aangekomen, doet het er niet meer toe met welke, al dan niet medische, achtergrond de Nordic walkers komen trainen. ‘De sport kent eigenlijk weinig belemmeringen, omdat je het op elk gewenst niveau kunt doen. We hebben hier bijvoorbeeld ook mensen met reuma, COPD of mensen die moeten revalideren. Vanuit de loopgroepen van AV’34 krijgen we regelmatig mensen die na een blessure eerst een tijdje gaan wandelen voor ze weer kunnen hardlopen. Maar er zijn ook oudere hardlopers die het wat rustiger aan gaan doen en voor Nordic kiezen.’ ‘We delen de groepen ook niet in op basis van die medische achtergrond, maar op niveau. Ieder kiest waar hij die dag zin in, of energie voor heeft. Wel is er een zogenoemde fysio-groep waarin we aandacht kunnen schenken aan mensen die wat minder kilometers maken en een lager tempo aanhouden. Maar we denken niet in beperkingen, alleen in mogelijkheden. Iedereen is hier actief bezig.’
De Nordic walking-afdeling van AV’34 telt inmiddels zo’n 130 leden. Van de Blankevoort kan een beroep doen op een veertiental trainers. Dat maakt het mogelijk om op zes momenten per week, deels overdag en deels ’s avonds, trainingen aan te bieden. Iedere wandelaar kan daar zelf een keuze uit maken. Daarnaast is er zes keer per jaar een zogenoemde “zondagtocht”, waarvoor een bijzondere omgeving wordt uitgezocht. Ten Dam is via de Diabetes Vereniging Apeldoorn ook betrokken bij Zorgbelang Gelderland, een provinciale organisatie van verenigingen voor chronisch zieken. Daar is Robert Beekman projectleider voor sport en bewegen. Zorgbelang doet onderzoek naar vraag een aanbod en wil sportclubs, sportscholen en andere aanbieders graag een handreiking bieden om hun activiteiten af te stemmen op de wensen en mogelijkheden van chronisch zieken en ouderen. Volgens Ten Dam is een atletiekvereniging een ideale plek. ‘Je beschikt daar over een accommodatie én een clubhuis. Het vergt weinig investeringen en – zoals je hier in Apeldoorn ziet – de patiëntenverenigingen kunnen vaak zelf de organisatie op zich nemen.’ ‘Wandelverenigingen zouden het ook kunnen, maar die zijn meestal gericht op de langere afstanden. Voor professionele sportaanbieders is het niet lonend.’
Beekman vertelt dat Zorgbelang Gelderland inmiddels contacten heeft met verenigingen in Nijkerk, Harderwijk, Zutphen en Doetinchem, die wilden weten hoe AV’34 in Apeldoorn het aanpakt. Binnenkort laat de provincie waarschijnlijk ook een film maken over deze aanpak. ‘Het is belangrijk dat het aanbod afgestemd is op de doelgroep’, benadrukt Beekman. ‘Vaak haken chronisch zieken af, omdat in een sportvereniging de nadruk toch teveel op de prestaties ligt, of omdat het aanvangsniveau te hoog is. Door samenwerking met patiëntenverenigingen kun je dat voorkomen. Bovendien kun je gebruik maken van de vrijwilligers die daar al actief zijn.’
AV’34 heeft alleen een aantal sets poles aangeschaft. ‘Die stellen we beschikbaar voor de deelnemers aan de beginnerscursussen’, zegt Van de Blankevoort. Die cursus duurt twaalf weken. ‘De eerste acht weken trainen de mensen in een aparte groep. Daar krijgen ze ook de techniek aangeleerd. Daarna kunnen ze vier weken lang instromen bij een van de andere groepen, zodat ze alvast kennismaken met de andere trainers en met de sfeer van de vereniging. Gemiddeld meldt vijftig tot zestig procent van de cursisten zich aan als lid, dus dat is voor de vereniging ook een mooie gelegenheid om te groeien.’ Nieuwe trainers rekruteert de stuurgroep het liefst vanuit de eigen gelederen. Wie interesse heeft én er blijk van geeft de sfeer van de vereniging goed aan te voelen, kan op kosten van AV’34 een opleiding gaan doen. ‘Daarnaast nodigen we twee keer per jaar een bekende trainer uit om hier de trainers bij te scholen en van nieuwe ideeën te voorzien’, aldus Van de Blankevoort.
Ook na zeven jaar bestaat er nog altijd interesse voor de beginnerscursussen, zo blijkt in Apeldoorn. Ten Dam heeft goede contacten met de lokale media en kan daar de aankondigingen kwijt. Patiëntenverenigingen verwijzen hun leden naar het Nordic walking. Veel huisartsen en fysiotherapeuten zijn er inmiddels mee bekend. ‘Maar ook de mond-op-mondreclame is belangrijk’, aldus Van de Blankevoort. Om de kwaliteit te waarborgen, willen we deze nieuwe groepen niet groter maken dan twintig deelnemers, verdeeld over twee trainers. Maar regelmatig moeten we mensen op de wachtlijst zetten’, zegt Ten Dam.
Tekst en foto: Cors van den Brink
