Dag van de Atletiek trekt met nieuwe opzet recordaantal deelnemers

Tussen traditie en bedrijf (en nog veel meer)

'De traditionele vereniging bestaat niet meer.' Papendal is zojuist volgestroomd voor de Dag van de Atletiek, de 625 deelnemers zitten amper op hun stoel voor de opening en Ziggy Tabacznik van sportmarketingbureau 2Basics gooit al een flinke steen in de vijver. Over leden praat hij al niet meer, wel over consumenten. 'Clubs moeten denken als bedrijven, die meerdere producten aanbieden, niet per se bedrijven worden als het gaat om commercialiteit. Het is een voorwaarde om de volgende stap te maken.'

Ziggy Tabacznik

Die volgende stap of The best next step is het hoofdthema van de Dag van de Atletiek (21 maart). Tabacznik heeft zelfs een waarschuwing voor die traditionele clubs: 'Als je stil staat ga je niet overleven.' Die consumenten lopen immers zó naar een andere sport die wel biedt wat gevraagd wordt. En al gaat het dikwijls om een hype die even snel opkomt als verdwijnt, dat hoort nu juist bij deze tijd. De club van morgen moet zich instellen op 'korte contactmomenten' met haar consumenten.

Together we move (alle 625 deelnemers)

Een requiem voor de oude, vertrouwde vereniging? Op lange termijn wel, zo wordt gezegd. Er wordt meer gesport in losse verbanden, buiten de verenigingen om. En als de wereld verandert, moet de club wel mee. Kansen ziet Tabacznik overigens volop voor de atletiekclubs, als aanbieders van inloopfitdagen, 60+jogging, healthclubs of conditietests. 'Hockey profileert zich als de familiaire sport, slim. En atletiek? Is dat niet gezondheid? Daarover hebben we het meer dan ooit, terwijl de mens ongezonder wordt.'

De Kidspersconferentie met Dafne Schippers voor de Pupillen van AVA70 uit Aalten

Het is gebruik bij de Dag van de Atletiek (voorheen Atletiekcongres) om de deelnemers in ochtendsessie te kietelen en prikkelen. Het etiket 'de volgende stap' voor editie 2015 geldt ook voor het evenement zelf. Behalve bestuurders en trainers zijn nu ook 66 junioren en 40 ambassadeurs van de EK aanwezig, met een eigen programma.

Adam was overal aanwezig

En één van de drie gebruikelijk workshops is ingeruild voor de Keuzemeerkamp: kortere clinics, presentaties, kleedkamer- en boardroomgesprekken met toppers, trainers en bestuurders. Dat leidt meteen tot een recordaantal deelnemers van 625 (was 385 in 2014). En tot een nog groter aanbod als voorheen. Tot in de verste uithoeken en diepste krochten van Papendal wordt zo de hele dag gesproken en gedroomd over atletiek, kennis uitgewisseld, geïnspireerd en geleerd. En getraind. Van 'speer is speed' (Kees Betlem) tot 'exploitatie en beheer eigen accommodatie' (Hans de Waard en Jo Kortooms). En alles wat daartussen zit.

Workshop 'Speer is Speed', coach Kees Betlem en atleet Jurriaan Wouters

De Keuzemeerkamp kent een vrije inloop. Bij Jip Vastenburg zit het bomvol, bij Ad Roskam komen wat minder mensen af op het boardroomgesprek over veranderingen. De TD van de Atletiekunie vertelt over twee 'stappen' die hij in de toekomst wil zetten. Hij wil op lange termijn zo'n twintig à dertig indoor-accommodaties in het land. En een even groot aantal clubs waar elke dag kan worden getraind. Hoe moet dat in tijden van financiële schaarste? Roskam legt zich daar niet zomaar bij neer. In zijn verleden bij de zwembond werd zo ook een gebrek aan 50-meter baden vastgesteld. Nu zijn er zo'n acht à negen in het land.

Jip Vastenburg vertelt over hoe een atlete op de lange afstand haar carrière opbouwt. Dat doet ze nog altijd door veel te trainen bij een lage hartslag ('Veel kilometers maken en blessurevrij zijn blijft een zoektocht'). Net als toen ze begon bij Johan Voogd in Apeldoorn, zo'n zeven jaar geleden. De eerste twee jaar lag de nadruk niet op presteren, maar de basis. Op core stability, voetspanning en techniek. Dat maakte dat ze de eerste twee jaar weinig prestaties (lees: mooie uitslagen) liet zien. De vraag is hoe hardlopen dan leuk bleef voor een juniore van 13 à 15 jaar, die toen al juist zo fanatiek was? Het antwoord van de jarige Jip (21): 'Omdat ik toen al die Olympische droom had.' Ze wist dus, dat ze die stap nodig had om later beter te worden.

Workshop Hoogspringen o.l.v. Rini van Leeuwen

Hoe maken we atletiek leuk voor junioren, die misschien niet Tokio 2020 als doel hebben? Het is al veel langer een thema binnen de atletiek. Want juist op de leeftijd van C en D-junioren haken er veel af. In de grafiek van het ledenbestand wordt het de skihelling genoemd, wat overigens geldt voor sportbeoefening in het algemeen. Koen Fonken deed er onderzoek naar, onder (ruim 1500) junioren zelf. Wat willen ze, wat kan beter? In een notendop: ze willen wel meer wedstrijden, graag iets korter. Fonken deed onderzoek onder 220 gestopte junioren en uit de opgegeven redenen blijkt dat 73 procent behouden kan worden voor de sport.

Koen Fonken spoort de verenigingen aan in gesprek te gaan met de junioren, om samen op zoek te gaan naar oplossingen. Bij DAK in Drunen wordt al een paar jaar - zo werd vertelt tijdens de workshop van Fonken - een persoonlijk gesprek gevoerd met de opzeggers onder de juniorenleden. Daaruit blijkt dat er ook redenen op tafel komen die uit het onderzoek blijken: pesten, angst voor wedstrijden. Het resultaat van de aanpak bij DAK is dat de uitstroom nu 'nul' is.

Clinic 'Starten met Dafne' voor de uitverkoren 66 Junioren

De 66 junioren op de Dag van de Atletiek wordt ook gevraagd naar hun ervaringen. Dat zijn dus junioren - voor de goede orde - die dus nog wél lid zijn. Een veelgemaakte opmerking sluit goed aan op de ervaring in Drunen. 'Ze willen in gesprek komen met het bestuur, met de hoofdtrainer die dus boven hun eigen trainer staat. Ze ervaren een groot gat en vinden het moeilijk hun weg te vinden binnen de club,' vertelt Stan Lommelen die de sessies met de junioren leidt.

Robert Lathouwers geeft de Junioren een pittige sprintclinic

De vereniging (van de toekomst) moet zich dus enerzijds meer bekommeren om haar leden. En anderzijds denken als een bedrijf met consumenten. Ga er maar aanstaan. Toch kan het, wat Sybrygje Westerhof van de AV Zeewolde betreft. 'We zijn als atletiek bij uitstek goed in differentiatie, van oudsher,' zegt ze bij haar workshop 'de open club'. De één is immers goed met de kogel, de ander met verspringen. En geen sport heeft zoveel generaties (van vier tot negentig jaar...) iets te bieden. Westerhof noemt het de diamantjes van de atletiek. Zoals ze ook veel laaghangend fruit ziet hangen. Kansen voor de atletiekclubs dus om bijvoorbeeld nieuwe doelgroepen te binden. 'Wij vinden veel in de atletiek heel gewoon. Maar kijk je van buiten naar binnen, is het heel bijzonder.'

Tim Verlaan 'Variatie in Looptraining'

Onder haar gehoor zitten bestuurders die al hard op weg zijn die open club te worden (of al zijn...) maar ook die zich afvragen hoe je het krijgt georganiseerd. Want bij mooie ideeën horen wel extra vrijwilligers die nu al zo lastig zijn te vinden. Maar juist de club, aldus Westerhof, die meer kleur, smaak en sfeer biedt trekt nieuwe vrijwilligers.

Dat doet Westerhof goed, ze zet aan tot denken. Over die best next step dus. Gevraagd naar haar volgende stap moet Sandra Blommenstein van TempoAV uit Bussum even goed nadenken, tijdens de afsluitende borrel. 'Die ligt misschien wel op het gebied van coaching van coaches. Op de sportmarkt - de centrale plek van de Dag van de Atletiek - heeft ze Christijn Hesselink over dat thema gesproken en meteen haar presentatie tijdens de Keuzemeerkamp bezocht. 'We missen een coach voor de jeugdcoaches binnen de club. Hoe bevlogen ze ook zijn, er is geen vangnet. Ook die mensen moeten we wat bieden, zodat ze blijven.'

Algemeen directeur Jan Willem Landré over 'De vereniging van de toekomst'

Bij de AV Fortuna Vlaardingen is de volgende stap een heel andere, vertelt Dinah Heinsbroek. Moet de club wel of niet zorgen voor een clubgebouw in eigen beheer? Ze twijfelt. Voor de 600 lopers binnen de club (860 leden in totaal) hoeft het niet zo. Klinkt heel traditioneel, zou je zeggen. Met stappen zetten richting de open club lijken ze niet zo bezig. Maar al pratende blijkt dat Fortuna met verschillende doelgroepen in de weer is.

Stappen zetten gaat soms ongemerkt.

Natuurlijk is de Dag van de Atletiek ook een 'fandag'

Alles over de Dag van de Atletiek vind je hier.

Tekst: Pim van Esschoten
Foto's: Coen Schilderman
Film(s): Erik van Leeuwen
Redactie: Eric Roeske
De gehele Dag van de Atletiek 2015 werd via Twitter @Atletiekunie gecoverd, hashtag #DvdA15
Op Facebook staan in een Album maar liefst 255 foto's van de Dag van de Atletiek
Er is ook een Facebook-album aangemaakt met foto's van Adam met Dafne Schippers en met de Athletics Arena.
Video's:
1 van 2: Op YouTube staat een impressie van de Dag van de Atletiek:

2 van 2: De Junioren beleefden een prachtige dag met een brainstorm over de club, een sprinttraining met Robert Lathouwers en Starten met Dafne Schippers: