Atletiekunie reageert op misbruikdrama in atletiekwereld

Het afgrijselijke misbruikdrama dat afgelopen weekend in diverse media is verschenen, heeft de sport- en atletiekwereld opgeschud. De Atletiekunie geeft haar reactie.

We kunnen bevestigen dat een oud-trainer afgelopen zomer een volledige bekentenis heeft afgelegd bij de tuchtcommissie van het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Bij die bekentenis is het voorlopig gebleven en daarna is de man voor het leven geroyeerd door de Atletiekunie. De Atletiekunie beseft zich terdege dat een royement, gezien de aard van de misdragingen, geen recht doet aan de verschrikkelijke feiten die de slachtoffers hebben meegemaakt. Het is echter de zwaarst mogelijke sanctie binnen het tuchtrecht van de sportbond.

"Als Atletiekunie kunnen we geen aangifte doen", zegt directeur Pieke de Zwart. "Daar heb je medewerking voor nodig van de slachtoffers of de verdachte; de slachtoffers hebben destijds geen aangifte willen doen om voor hen moverende redenen. Wij zouden ook liever hebben gezien dat het een strafrechtelijke kwestie was geworden en dat het niet bij een tuchtzaak was gebleven, want wat is gebeurd is natuurlijk verschrikkelijk.''

In de media wordt melding gemaakt van een waarschuwing die de Atletiekunie negen jaar geleden heeft ontvangen van het bestuur van een atletiekvereniging. Die melding is destijds opgepakt en heeft niet geleid tot een concrete aangifte of nader onderzoek. Ook wordt in de media gesproken over meldingen bij de politie, waar slachtoffers geen aangiften maar slechts meldingen hebben gedaan. Het doen van aangifte vergt een enorme inspanning van het slachtoffer en direct betrokkenen, waardoor er vaak gekozen wordt voor meldingen. Juist het feit dat de misdragingen over een dergelijk lange periode hebben kunnen plaatsvinden, toont de complexiteit van deze problematiek. Directe confrontatie met seksuele intimidatie en misbruik binnen onze maatschappij wordt als moeilijk ervaren. Hoe moeilijk het is om grensoverschrijdend gedrag te identificeren, deze op de juiste urgentie in te schatten, dit bespreekbaar te maken en te melden én recht te doen aan een adequate aanpak om slachtoffers in bescherming te nemen door zowel de sportorganisatie als het wetgevend kader.

De directeur wijst erop dat iemand die door een tuchtcommissie is veroordeeld nog altijd een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) kan krijgen. De Zwart zou graag zien dat justitie ook inzage krijgt in tuchtrechtelijke veroordelingen zodat ontuchtplegers geen VOG kunnen krijgen. Dan kunnen verenigingen ontuchtplegers beter weren en wordt de kans op herhaling verkleind.

Preventieplan grensoverschrijdend gedrag

De zaak is in 2017 door een vertrouwenspersoon van een atletiekclub gemeld aan de Atletiekunie. Naar aanleiding daarvan is het onderzoek gestart door het ISR en is de man uiteindelijk voor het leven geroyeerd door de Atletiekunie. "De afgelopen maanden, na de uitspraak van het royement eind augustus 2018, zijn we druk bezig geweest met het samenstellen van het preventieplan grensoverschrijdend gedrag", zegt De Zwart.

“Het is belangrijk dat alle betrokkenen bij een club weten waar ze terecht kunnen met meldingen van grensoverschrijdend gedrag en dat betrokkenen het vertrouwen voelen om daadwerkelijk meldingen te doen. Het aanstellen en begeleiden van vertrouwenscontactpersonen bij clubs, het opleiden van trainers en vrijwilligers inzake omgangsvormen en het creëren van bewustwording bij sportclubs heeft dan ook onze grootste aandacht.

Strafrecht

"De feiten zijn zo zwaar dat ze eigenlijk bij het strafrecht horen", zegt Rob van Bokhoven, aanklager bij het Instituut Sportrechtspraak. "Maar het Instituut Sportrechtspraak kan niet ongevraagd en zonder instemming van slachtoffers feiten gaan leveren aan de politie. En er zijn geen aangiftes van slachtoffers."

Om dit soort zaken in de toekomst beter te kunnen aanpakken, is het van belang dat er een koppeling komt tussen tuchtrechtelijke uitspraken en de Verklaring Omtrent het Gedrag. Nu heeft alleen een strafrechtelijke uitspraak gevolgen voor het krijgen van zo'n verklaring. Als Atletiekunie leven we mee met de slachtoffers die deze dagen alles opnieuw beleefd zullen hebben. We dringen aan op een versnelde aanpassing van de wetgeving.

​Noot voor de redactie, niet voor publicatie

Voor vragen over deze kwestie verwijzen we naar:
Pieke de Zwart, algemeen directeur Atletiekunie, 026 - 483 48 11.

Is er bij jou op de club iets aan de hand?

Of in je directe omgeving? Heb je een ingrijpende gebeurtenis meegemaakt en heb je behoefte aan een gesprek? De volgende instanties kunnen je helpen

• Meldpunt sport: 0900 - 202 55 90
  Heb je behoefte aan een gesprek? Bel dan, geheel vertrouwelijk, met het NOC*NSF Vertrouwenspunt Sport. Je kunt daarbij zelf aangeven of je liever met een man of vrouw praat. Het NOC*NSF meldpunt seksuele intimidatie in de sport is dag en nacht bereikbaar, ook in het weekend en op feestdagen
  
• Slachtofferhulp Nederland: 0900-0101
  SLachtofferhulp biedt emotionele hulp, begeleiding in strafprocessen en helpt slachtoffers en nabestaanden hun leven weer op te pakken na een ingrijpende gebeurtenis
  
• Zedenpolitie: 0900-8844
  Bel bij seksueel misbruik met 0900 8844 en vraag naar de zedenpolitie bij jou in de buurt
  
• Crisislijn: 0900-0113
  Anoniem en vertrouwelijk praten met deskundigen, je staat er niet alleen voor.

Bij minder acute kwesties of voor advies kun je ook contact opnemen met één van de twee vertrouwenscontactpersonen van de Atletiekunie: Els Manders of Frank Koomen. Zij zijn tijdens kantooruren bereikbaar via 026 – 483 48 08 (Els) of 026 - 483 48 31 (Frank).