AV Hollandia: Aangepast aanbod - atletiek met een prothese

Frank: ‘Onze leden komen nog steeds uit heel Nederland, van Groningen tot en met Limburg. Er zijn gelukkig wel meer plaatsen waar je met een prothese kunt trainen, maar nog steeds veel te weinig. Vaak ontbreekt het vooral aan technische kennis bij de trainers. Mijn oproep aan verenigingen die een groep willen starten, neem contact* op. We helpen jullie heel graag op weg.’

Na de Spelen in Sydney in 2000 werd Frank Dik aangesteld als paralympisch bondscoach. Na Beijing in 2008 besloot hij zich weer volledig op de invalide breedtesport bij AV Hollandia te richten. Momenteel is Frank naast invalidetrainer bij AV Hollandia, loop-en beweegtrainer bij de Hoogstraat Orthopedietechniek.

‘Snel en minder snel, dat is inherent aan sport’

Rustig introduceren

‘In 1997 kreeg ik van orthopedisch instrumentmaker Frank Jol de vraag om atletiek aan te bieden aan mensen die gebruik maken van een beenprothese. Deze nieuwe uitdaging polste ik bij AV Hollandia, het antwoord was een overtuigende ja. Het is een heel open vereniging, mijn complimenten dan ook aan hen. De eerste twee maanden trainden we in een gescheiden groepje. Tot de vereniging zei: “Wat een onzin, train gewoon met de reguliere groep mee”. Frank: ‘En zo raakte mijn groep langzaamaan ingeburgerd in de vereniging. Dat is gelijk ook een tip: introduceer de invalidesport rustig, dan is de kans dat alles soepel en vanzelf gaat het grootst. De invalidesporters zijn nu honderd procent lid van de vereniging. Ze nemen ook gewoon deel aan reguliere wedstrijden. En ja, met een beenprothese loop je waarschijnlijk langzamer, maar dat hoort er toch bij? Snel en minder snel zijn, dat is inherent aan sport.’

‘Van een gemixte groep wordt iedereen beter’

Trainen in reguliere groep

‘Lange tijd gaf ik drie keer per week atletiektraining aan een gemixte groep van valide atleten en protheselopers. In mijn ogen een ideale mix. Door privéomstandigheden van een aantal protheselopers was het niet meer haalbaar om driemaal per week met deze groep mee te doen. Nu trainen de meeste invalidesporters toch tijdelijk apart en vaak maar een keer per week, ik hoop dat we snel weer samen kunnen trainen. Van een gemixte groep wordt iedereen beter. Voor protheselopers is het bijvoorbeeld een motivatie om iemand een hele snelle honderd meter te zien lopen. Voor valide lopers zijn de invalidesporters ook inspiratie en motivatie. De invalidesporters zijn veelal later in hun leven geamputeerd, ze hebben een valide leven achter de rug. En toch gaan ze door, zien ze nieuwe mogelijkheden en pakken kansen. Dat zorgt voor respect bij de valide sporters en het motiveert ze om zelf ook positief door te gaan.’

‘Bewegen met een blade moet je rustig ontdekken’

Van beter leren lopen tot topsport

Er komen prothesegebruikers van alle leeftijden en vanuit het gehele land naar Hoorn met in eerste instantie maar één doel: beter leren lopen met hun prothese. Frank maakt dan ook niet altijd en direct de overstap naar atletiek. ‘Komt er bijvoorbeeld een man van zestig jaar die beter wil leren lopen na een amputatie, dan beginnen we met oefenen met een dagelijkse prothese. Maar heeft iemand de fysieke kwaliteiten, dan zet ik er het liefst zo snel mogelijk een sportprothese (een blade, red.) onder. De atleten kunnen hier in principe aan alle onderdelen meedoen, zelfs oefenen met hordelopen kan. Maar ik probeer ze wel richting de onderdelen van de paralympische spelen te krijgen. Hoogspringen is bij de dames daar bijvoorbeeld geen onderdeel, maar wanneer iemand dat graag wil proberen dan doen we dat. Ik stuur dus wel een beetje maar luister vooral naar wat de sporters willen.’ Ook het sportniveau verschilt enorm. Frank: ‘De kracht van de trainingen bij Hollandia is dat iedereen persoonlijke aandacht en begeleiding krijgt. Zodat iedereen zijn of haar doel kan bereiken en grenzen kan verleggen. Of dit nu beter leren lopen is of deelnemen aan de paralympische spelen. Wel vind ik het belangrijk dat iedereen de kans krijgt om eerst te leren bewegen en ontdekken hoe het is om te sporten met een blade. Ik hou de jongeren soms ook bewust weg van de topsport. Laat ze eerst maar zelf ontdekken of atletiek bij ze past. Ik wil ze graag bij de sport houden, later is het aan hun de keuze of ze de wedstrijdsport willen proberen of niet. Maar begrijp me niet verkeerd: ik heb niets tegen topsport. In tegenstelling: Ronald Hertog, Marije Smits, Joël de Jong, Fleur Schouten, al die topsporters zijn hier begonnen.’

‘Komt vallen door de looptechniek of het materiaal?’

Technische kennis

Frank: ‘Mensen met een beenprothese kunnen al op meer plaatsen in Nederland trainen, maar het aanbod is nog te klein. Er komen nog steeds sporters uit het hele land naar Hoorn. Zo rijden er twee blade-atleten elke zaterdag vanuit Limburg naar Hoorn. Dat kan niet iedereen doen, zeker jongeren zijn afhankelijk van hun ouders voor brengen en halen. Er komen ook veel invalidesporters uit Friesland naar ons toe. In Eindhoven is inmiddels wel een vereniging (Eindhoven Atletiek, red.) met een goed aanbod bewegen met een beenprothese. Idealiter heeft elke provincie straks een eigen steunpunt en aanbod waar beenprothese-sporters terecht kunnen. De eerste stap is trainers beter opleiden. Als invalidetrainer moet je bijvoorbeeld wel wat weten over de looptechniek bij de verschillende soorten beenprotheses. Bij een onderbeenprothese beschik je nog over je eigen knie, wat het lopen makkelijker maakt dan bij iemand met een bovenbeenprothese. Valt iemand, dan moet je als trainer kunnen analyseren of het aan de looptechniek of aan het materiaal ligt. Ik geef veel clinics in het land en daarbuiten, dat vind ik leuk en belangrijk. Zo reed ik recent nog naar de grens van Duitsland om een training te organiseren.’

‘Sport betekent vaak alles voor ze’

Zelf starten?

* Verenigingen die interesse of vragen hebben kunnen contact opnemen met Marloes van Amerongen, Atletiekunie ([email protected] of 026 - 4834828) of met Frank Dik ([email protected] of 06-21 91 27 72).